Nais ng aking employer na kumuha ako ng ibang trabaho / lugar ng trabaho kaysa sa orihinal na napagkasunduan.  May karapatan ba siyang gawin ito?

Ang employer ay dapat na una na sumang-ayon sa empleyado sa gagampanan na anumang trabaho na nasa labas ng napagkasunduang klase ng trabaho.  Kung ikaw ay pinagkalooban ng pahintulot sa trabaho (work permit) para sa isang posisyon at sa tinukoy na lugar ng trabaho, obligado kang gampanan lamang ang gawaing tinukoy sa pahintulot sa trabaho na ito.

Sinabihan ako ng aking employer na mag trabaho ng lampas sa oras (overtime), maaari ba akong tumanggi?

Maaari lamang magpa trabaho ng overtime sa mga pambihirang sitwasyon.  Ang pagtatrabaho ng overtime ay hindi dapat lumagpas sa 8 oras bawat linggo at 150 na oras sa kabuuan sa isang taon ng kalendaryo.  Sa limitasyong ito, ang overtime ay magagawa lamang batay sa isang kasunduan sa empleyado.

Ako ay isang mamamayan ng Ukraine (o ibang bansa sa labas ng EU), at naghahanap ako ng trabaho.  Maaari mo ba akong tulungan na makahanap?

Maaari ka naming payuhan sa kung paano magpatuloy sa paghahanap ng trabaho.  Bibigyan ka namin ng pangkalahatang impormasyon tungkol sa mga kundisyon kung saan maaaring magtrabaho ang isang dayuhan sa Czech Republic.  Sasabihin namin sa iyo kung anong mga dokumento ang iyong kailangan.  Sasabihin din namin sa iyo kung ano ang dapat abangan kapag naghahanap ng isang trabaho.  Gayunpaman, hindi kami maaaring magbigay sa iyo ng tukoy na trabaho.

Nagtatrabaho ako sa pamamagitan ng isang kliyente na nagbabanta na kakanselahin ang aking visa.  Sinabi din niya na hindi ako maaaring magtrabaho kahit saan gamit ang visa na mayroon ako.  Totoo ba ito?

Kung nagtatrabaho ka sa pamamagitan ng isang "kliyente", maaari niyang, sa ilang mga kundisyon, bawiin ang iyong pahintulot sa trabaho o bawiin ang rehistro ng iyong pansamantalang paninirahan sa Czech Republic, ngunit hindi niya maaaring bawiin ang iyong visa.  Kung mayroon kang visa sa trabaho (visa 61), mayroon ka ring karapatang magtrabaho sa Czech Republic nang walang tagapamagitan ("client").  Gayunpaman, kung binigyan mo siya ng kapangyarihan ng abugado (Power of Attorney) na kumilos sa iyong ngalan sa mga awtoridad, dapat mong ipagbigay-alam sa mga awtoridad na ito sa pamamagitan ng pagsulat na kinakansela mo ang kapangyarihang ito ng abugado.

Mayroon akong kliyente / ahensya / tagapamagitan na tumutulong sa akin sa proseso ng pagkuha ng isang permit sa trabaho sa Czech Republic.  Binayaran ko siya ng malaking halaga sa aking bansang pinagmulan bago ako umalis, ngunit pagkarating ko sa Czech Republic, gusto niya ng mas malaking pera, na wala ako.  May karapatan ba silang gawin ito?

Inirerekumenda namin na huwag kang umasa sa mga tagapamagitan at ahensya ng pagtatrabaho (employment agency) at direktang magtungo sa employer upang maiwasan mo ang malalaki at hindi makatarungang bayarin (para sa paglalakbay (travel), pagpapagitna sa kontrata (contract mediation), pahintulot sa trabaho (work permit), at iba pa.  Magbabayad ka ng mga naaangkop na bayarin nang direkta sa mga awtoridad (halimbawa, ang bayad na pang-administratibo na binayaran sa DAMP MOI CR para sa pagsusumite ng isang aplikasyon upang makakuha / magpahaba (extend) ng visa.  Sa batas ng Czech, hindi maaaring singilin ang isang empleyado ng bayad sa paglalagay o pagbibigay sa iyo ng trabaho (job placement fee).

Gayunpaman, nakasalalay din ito sa kung anong mga pangako ang iyong pinirmahan.  Mas mahusay na kumonsulta sa isang abugado tungkol sa iyong sitwasyon - huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa aming linya ng SOS upang makakuha ng payo.

Dumating ako gamit ang isang panandaliang visa sa trabaho (short-term visa), na matatapos sa lalong madaling panahon.  Sinabi ng employer na siya ang mag-aasikaso ng aking mga dokumento at maaari akong magpatuloy sa pagtatrabaho.  Dapat ba akong magtiwala sa kanya?

Ang isang panandaliang pahintulot sa trabaho (short-term permit) ay hindi maaaring mapalawak at ipagkakaloob lamang ito para sa isang tukoy na employer.  Samakatuwid, ang isang dayuhan na may ganitong uri ng visa ay hindi maaaring lumipat ng employer.  Alamin kung paano nais asikasuhin ng employer ang iyong mga dokumento at kumunsulta sa mga dalubhasa sa iyong sitwasyon (halimbawa, isa sa mga hindi kumikitang organisasyon (non-profit organization) na nagtatrabaho para sa mga dayuhan upang maiwasan ang mga posibleng problema.

Nagtatrabaho ako sa Czech Republic gamit ang kard ng empleyado (employee card), at nais kong lumipat ng employer.  Posible ba ito?

Oo, ito ay maaari.  Ngunit, kung ito ang iyong unang "employee card", maaari ka lamang lumipat 6 na buwan pagkatapos madesisyunan na magkabisa na mabigyan ng employee card (gayunpaman, may mga limitasyon, tulad ng pagtatapos o pagte-terminate ng trabaho para sa mga kadahilanang pangkalusugan, mga kadahilanang pang-organisasyon ng employer, hindi  pagbabayad ng sahod at iba pa).  Palaging kinakailangan na wakasan o tapusin ang trabaho sa pamamagitan ng pagsulat.  Kung mayroon kang kard na naibigay ng isa sa mga programa ng gobyerno (halimbawa: Ang Programa para sa Mga Kwalipikadong empleyado), ang mga kundisyon upang magpalit ng employer ay iba.

Upang matiyak na ang pagpapalit ng iyong employer ay walang problema, kumonsulta sa isang abugado tungkol sa iyong sitwasyon, o isa sa mga hindi kumikitang samahan o non-profit organization na nagtatrabaho para sa mga dayuhan, o tawagan ang aming linya ng SOS.

Mayroon akong tirahan sa Czech Republic at kontrata sa pagtatrabaho (employment contract) sa loob ng dalawang taon.  Binantaan ako ng employer na kung ako ay aalis, babayaran ko sa kanya ang mga gastos sa pag-poproseso, visa, pamasahe sa pag byahe, at iba pa. May karapatan ba siya na gawin ito?

May karapatan kang tapusin ang iyong trabaho ayon sa Czech Labor Code, at walang sinuman ang makakapilit sa iyo upang manatili sa iyong employer.  Tungkol sa pagbabayad ng mga gastos sa employer, nakasalalay ito sa kung ano ang inyong usapan na iyong pinirmahan.  Mas mabuti na kumonsulta ka sa isang abugado sa iyong sitwasyon, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa aming linya ng SOS upang makakuha ng payo.

Dumating ako sa Czech Republic sa pamamagitan ng Programa para sa Mga Kwalipikadong empleyado (Ukraine / Philippines / Serbia, at iba pa).  Maaari ba akong lumipat ng employer?

Kung ikaw ay nakarating sa pamamagitan ng katulad ng programa ng gobyerno, malamang na magkakaroon ng mga espesyal na kundisyon para sa pagpapalit/ pagpapahaba (extending) at karagdagang pagproseso ng iyong permit sa paninirahan (residence permit).  Kung gayon, mas mahusay na makipag-ugnayan sa isa sa mga hindi kumikitang organisasyong (Non-profit organization) na nagtatrabaho para sa mga dayuhan, o tawagan ang aming linya ng SOS para sa makakuha payo.

Nananatili ako sa Czech Republic ng walang visa (visa-free travel)  (Ukraine / Georgia / Moldova…), at ako ay nakahanap ng trabaho dito.  Sinabi ng employer na maaari akong magsimulang magtrabaho para sa kanya, at kailangan ko magbayad sa kanya upang makuha ako ng visa sa pagtatrabaho (working visa).  Dapat ba akong magtiwala sa kanya?

Hindi ka pinapayagang magtrabaho habang walang visa ng pananatili - kailangan mo ng pahintulot sa pagtatrabaho (work permit) at ang naaangkop na uri ng permiso sa paninirahan (residence permit).  Ang isang aplikasyon para sa naturang permiso ay dapat gawin sa embahada sa iyong bansang pinagmulan.  Hindi posible na mag-apply para sa naturang permiso sa Czech Republic kung wala kang pangmatagalang permiso sa paninirahan (long-term residence permit) sa Czech Republic.